Levert voor gemeenten meer werk en cliënten op
“Vertrouwen in de toekomst”: zo luidt het regeerakkoord van 2017-2021. Hierin is een pakket aan maatregelen aangekondigd om de stapeling van eigen bijdragen in de (langdurige) zorg en ondersteuning te verminderen. Op deze manier borgt het kabinet dat de zorg financieel toegankelijk blijft, ook voor mensen die zorg uit meerdere domeinen ontvangen en daardoor met meerdere eigen bijdragen worden geconfronteerd. Een van de maatregelen is de invoering van een abonnementstarief voor Wmo-maatwerkvoorzieningen. Hiervoor is een wetswijziging vereist. Dit betekent dat de maatregel pas met ingang van 2020 volledig kan worden ingevoerd. De wetswijziging staat gepland voor maart 2019.
Maximale periodebijdrage
De minister wil dat het abonnementstarief al vanaf 1 januari 2019 van kracht wordt. Hiervoor wordt het Uitvoeringsbesluit Wmo 2015 gewijzigd. Cliënten met 1 of meer maatwerkvoorzieningen uit de Wmo gaan vanaf 1 januari 2019 ongeacht inkomen of vermogen, een maximale periodebijdrage van € 17,50 betalen. Uitgezonderd zijn de cliënten die gebruik maken van beschermd wonen (zorg in natura) en maatschappelijke opvang. Deze groepen blijven een inkomensafhankelijke eigen bijdrage betalen. AOW-gerechtige meerpersoonshuishoudens hoeven helemaal geen eigen bijdrage te betalen.
Dat de gemeenten tot nu toe mogelijkheden hebben om te bepalen vanaf welk inkomen het vermogen of inkomen gaat meetellen in de bepaling van de hoogte van de eigen bijdrage komt vanaf volgend jaar te vervallen. De gemeenten blijven in 2019 wel dezelfde mogelijkheden als nu houden om via een verordening te regelen dat voor bepaalde inkomensgroepen de maximale periodebijdrage niet geldt. Ook mogen gemeenten de eigen bijdrage voor alle cliënten in gelijke mate verlagen of op nul stellen.
Nog weinig verandering voor gemeenten
In 2019 verandert er voor gemeenten nog niets in de gegevensaanlevering richting het CAK. Er moeten nog steeds dezelfde gegevens worden aangeleverd over de omvang en de kostprijs van de voorzieningen, maar deze gegevens leiden altijd tot een maximale eigen bijdrage van € 17,50 per periodebijdrage.
Het CAK informeert alle bestaande Wmo-cliënten. Gemeenten dienen alle nieuwe Wmo-cliënten te informeren en, wanneer zij afwijken in hun beleid van de landelijke parameters, moeten zij ook hun bestaande cliënten daarover informeren. VNG/WVS en CAK zullen op hun websites een lijst met veel gestelde vragen en antwoorden publiceren.
Globaal komt de totale wetswijziging van volgend jaar neer op het volgende:
- Data minimalisatie;
- Algemene voorzieningen worden deels onder het abonnementstarief gebracht;
- Collectief vervoer wordt uitgezonderd van het abonnementstarief;
- Met ingang van 1 januari 2020 wordt het CAK verantwoordelijk voor de inning van het abonnementstarief;
- Het Rijk kan met een Algemene maatregel van het bestuur (Amvb) maatregelen nemen wanneer zich ongewenste effecten voordoen.
Tot slot: verwacht wordt dat deze maatregelen leiden tot een onbedoelde aanzuigende werking. Om hierin inzicht te krijgen wordt een monitor ontwikkeld. Deze zal in ieder geval betrekking hebben op 2019, maar de precieze duur van de monitor moet nog worden vastgesteld.
